Beide citaten illustreren de enorme maatschappelijke verschuiving in hoe Nederland tegen Marokkanen aankijkt. Die perspectieven belicht Nadia Bouras (1981, van Marokkaanse afkomst) in haar proefschrift ”Het land van herkomst”. Ze probeert daarin greep te krijgen op de wisselende perspectieven op de verbondenheid met Marokko, en op de redenen waarom die perspectieven zo wisselen.
Doordat die redenen erg gedetailleerd voor de Marokkaanse bevolkingsgroep worden uitgewerkt, zal haar boek maar voor een klein publiek interessant zijn.
De grote lijn geldt echter ook voor andere groepen allochtonen. Toen in de jaren tachtig het besef doordrong dat grote groepen gastarbeiders zouden blijven, werd het behoud van de eigen cultuur door de overheid gestimuleerd. Vanaf de jaren negentig kantelde dat: tot vandaag de dag staat juist de eis dat de allochtoon zich aanpast centraal.
Het roept de vraag op of het perspectief straks wellicht opnieuw kantelt. Worden allochtonen straks weer geknuffeld? Daarop geeft dit proefschrift –wijselijk– geen antwoord.
Boekgegevens
”Het land van herkomst. Perspectieven op verbondenheid met Marokko, 1960-2010”, Nadia Bouras; uitg. Verloren, Hilversum, 2012; ISBN 978 90 8704 323 0; 301 blz.; € 30,-.