Vannacht gaat de EU-Turkije deal van kracht. Met arendsogen wordt de inhoud en de implementatie ervan gevolgd. Voor de Grieken, de vluchtelingen, de VN (UNHCR) en duizenden vrijwilligers breekt een periode van onduidelijkheid en onzekerheid aan. De inhoud van de overeenkomst is inmiddels bekend maar wat zal er daadwerkelijk gaan gebeuren?
Op het eiland Lesbos zijn verscheidene operaties in volle gang. Het lijkt erop dat het eiland ontruimt gaat worden. Alle vluchtelingen zullen naar het vaste land overgebracht worden waarna zij in kampen in het noorden van het land ondergebracht worden. Daar kunnen zij zich opgeven voor gezinshereniging, asiel of overplaatsing. Degene die hier niet voor in aanmerking komt, zal waarschijnlijk teruggestuurd worden naar Turkije.
Vanaf maandag zullen alle nieuwe vluchtelingen geregistreerd of worden teruggestuurd. De eilanden Kos en Leros zijn reeds ontruimd en de Turkse kustpolitie heeft zijn patrouille geïntensifieerd. Op videobeelden is te zien hoe de politie op een gewelddadige en levensgevaarlijke wijze de bootjes probeert te stoppen. Verschillende organisaties vrezen voor het ergste en houden hun adem in.
Bovenop de ongeveer 4200 vluchtelingen op Lesbos, bevindt zich een groep van 500 ongeregistreerde Marokkanen, Algerijnen, Pakistanen en Iraniërs. Zij krijgen de kans om zich vrijwilliger te registeren, anders riskeren zij te worden gearresteerd. Hierna zullen zij naar detentiecentra op het vaste land worden gebracht in afwachting van het deporatieproces.
Weinig is bekend over waar deze centra zich bevinden en of zij naar Turkije of het land van herkomst worden gedeporteerd.
Daar waar de EU afspraken en beslissingen heeft genomen welke indruisen tegen internationale – en mensenrechten, blijven de UNHCR, de grotere NGO’s en de vrijwilligers verbonden aan verschillende initiatieven, zitten met onbeantwoorde vragen.
Sinds vrijdag, de dag dat de deal is gesloten is een flinke stijging van het aantal boten geconstateerd. Voor het ingaan van de deal probeert menig vluchteling Griekenland te bereiken.