Documentairemaker Roy Dames volgde Marokkaanse hangjongeren in Rotterdam • Project lag tussentijds een half jaar stil • “Een groep van dertig jongeren keerde zich tegen mij”

Roy Dames volgde voor zijn documentaire Mocros acht jaar lang Marokkaanse hangjongeren in Delfshaven en Rotterdam-Noord.

Mocros gaat over kut-Marokkanen?
Nee, ik vind de hoofdpersonen aardig. Ik wilde een documentaire maken over Marokkaanse jongens op straat, de hangjongeren die je overal ziet. In 2002, toen ik met Mocros begon, hadden Marokkaanse jongens een slecht imago. Dat hebben ze nog steeds. Veel Marokkaanse jongens worden van school getrapt, maken problemen op straat en dreigen het criminele pad op te gaan. Kijk de statistieken er maar op na.

Hoe gaat het nu met de jongens die je gevolgd hebt?
De meeste zijn inmiddels rond de 23 jaar. Ze hebben een uitkering en af en toe een baantje. Een van de jongens heeft vanwege een akkefietje in de gevangenis gezeten. Achteraf zag hij in dat hij stom bezig was. Als je poen wilt verdienen, maar geen opleiding hebt en als enige inkomen een uitkering, is de scheidslijn tussen een normaal leven en de criminaliteit dun – dat voelde ik wel aan.

Heeft Mocros jou nieuwe inzichten opgeleverd?
In de Marokkaanse gemeenschap geldt: wat je niet ziet, is er niet. Deze Marokkaanse jongens leven in een schaamte- en zwijgcultuur, waardoor ze niet openlijk over hun problemen kunnen praten. De druk van hun omgeving is enorm: van familie, vrienden, de buurt. Om die reden kan ik in Mocros helaas niet alles laten zien. De druk is zo groot dat het hun eigen ontwikkeling aantast. Als ik een drankprobleem heb, ga ik naar een dokter en laat ik me behandelen. Deze jongens dus niet. Verder kloppen alle clichés min of meer.

Je documentaire heeft tussentijds stilgelegen…
Ik filmde bij een jeugdhonk een opstootje tussen jongerenwerkers en een groep Marokkaanse jongeren. Opeens keerde de groep zich tegen mij. Ik stond tussen zo’n dertig agressieve jongeren en kon net op tijd in m’n auto stappen. Ik heb het project toen een half jaar stopgezet.

Waar is je documentaire te zien?
Vanaf 10 november in ieder geval in bioscoop Het Ketelhuis in Amsterdam en een filmhuis in Nijmegen, helaas niet in Rotterdam. In het voorjaar van 2012 wordt Mocros op de NTR uitgezonden.

Waarom in zo weinig bioscopen?
Dat moet je niet aan mij vragen. Wel weet ik waarom mijn documentaire weinig aandacht krijgt in de media. De Nederlandse pers is politiek correct. Als die ene acteur (Nasrdin Dchar, red.) op het Nederlands Film Festival roept dat hij Marokkaan is en ‘een focking Gouden Kalf’ in zijn hand heeft, vindt de pers dat fantastisch. Hij werd voor elke talk­show uitgenodigd. Dat vind ik prima, maar zet er iets tegenover. Bij diezelfde talkshows wisten ze dat ik deze documentaire net had afgerond. Ik denk dan: we hebben weer een knuffel-Marokkaan en die omhelzen we. Maar de echte discussie durven we niet aan. Omdat we Nederlanders zijn, calvinisten. Ik vind het rot dat het met een groot deel van de Marokkaanse jongens slecht gaat. Maar het is zoals het is.