Marokkanen die in België geboren zijn, integreren zich moeilijker in de Belgische samenleving en raken daardoor gedemoraliseerd waardoor ze zich een reactieve etnische identiteit gaan aanmeten. Dat blijkt dinsdag uit een studie naar Marokkaanse en Turkse Belgen in opdracht van de werkgroep ‘Integratie en Migratie’ van de Koning Boudewijnstichting.
Onderzoeksgroepen van de Vrije Universiteit Brussel (VUB) en de Université Libre de Bruxelles (ULB), onder leiding van Ilke Adam (VUB) en Corinne Torrekens (ULB), hebben een sociaal-demografisch profiel geschetst van de Marokkaanse en Turkse gemeenschap in België door een rondvraag bij 700 mensen.
Opvallend is dat Belgische Marokkanen geboren in België (de tweede en derde generatie) gedemoraliseerd zijn omdat ze niet dezelfde kansen krijgen als de Belgo-Belgen. Hoewel ze meer kans maken op een diploma hoger onderwijs, krijgen ze af te rekenen met meer discriminatie en minder arbeidskansen.
Dit creëert een ontgoocheling en demoralisering, die uitmondt in het ontwikkelen van een reactieve etnische identiteit. Bij Belgische Turken manifesteert zich dit minder sterk omdat sociale mobiliteit binnen het eigen netwerk gemakkelijker is binnen deze gemeenschap.
Stijgend inkomen
De studie bracht ook positieve integratie-effecten aan het licht. Zo is het inkomen van Belgische Marokkanen en Turken in de loop der jaren sterk gestegen. Een kwart van de Belgische Marokkanen verdient maandelijks minder dan 1.500 euro (tegenover 46 pct in 2009). Bij de Belgische Turken behoort een op de vijf tot de laagste inkomenscategorie (tegenover 34 pct in 2007).
De waarden van de Belgische samenleving op het vlak van democratie, vrijheid van meningsuiting en scheiding kerk en staat worden in grote mate gedeeld door de Belgen met Marokkaanse en Turkse achtergrond. Tegenover euthansie en homoseksualiteit staat 60 pct van de ondervraagden weigerachting.
Invloed van moskee
De onderzoekers zoemden daarnaast in op de plek van de islam in België en de interactie tussen integratie en religiositeit. Dat religie geen impact heeft op de inclusie en participatie in de samenleving is volgens de onderzoekers ‘contra-intuïtief’.
De studie gaf ook een profielschets van de Belgische moslim. Daaruit blijkt dat de meerderheid van de Belgische moslims zijn geloofspraktijken ‘bij elkaar knutselt’. En dat de invloed van de moskee op de religieuze vorming laag is.