Afgelopen jaren was de literaire prijsuitreiking El Hizjra een eenzaam en conservatief clubje met een directeur die al een paar tiental jaren aan de macht is en waar de vrouwelijke deelnemers geen handen schudden van het mannelijke geslacht. Het was ook opvallend dat veel inzendingen van enkele jaren geleden vaak een religieus profiel hadden. Iets wat natuurlijk kan hebben gelegen aan het politieke debat van de afgelopen jaren en de hetze die tegen Marokkanen en/of moslims werd gevoerd. Juryvoorzitter Mohamed Benzakour vertelde er nog over dat het leek of veel inzendingen regelrecht uit de grot van Osama kwamen. De rol die het Tamazight toegediend had gekregen, de ongelukkige versprekingen en het amateurisme zorgden ook voor een slecht imago. Dit terwijl de organisatie wel met Amazigh literaire grootheden als Abdelkader Benali en Said el Haji pronkte.
Literaire bevrijding
Het tij lijkt met een nieuw bestuur en jury te zijn gekeerd. Dat het ook flitsender en vooruitstrevender kan, werd gister namelijk in de Oba bewezen. De bibliotheek bleek ondanks magere opkomst afgelopen jaren alweer zeer gastvrij. De donkere en minder donkere gewaden maakten plaats voor glitterjurkjes en stoere mantelpakjes. Opvallend was dat de genomineerden voor de prijs bijna allemaal jonge meisjes waren die vrijheid predikten. Zij openden in de voordrachten en inzendingen een literaire offensief tegen afhankelijkheid. Zoals het gedicht van Mounia Aznou waarmee ze zich emotioneel maar als een echte Kahina uitsprak tegen dé harteloze, onbegripvolle vader. Of het flitsende relaas van Dina el Filali die beschreef hoe ze met trots werd onthaald na haar eerste reis alleen naar Marokko. Wie er oog voor heeft merkt een duidelijke maar subtiel literaire Marokkaans Nederlandse vrijgevochtenheid in de stukken.
Gnawa-gastarbeider
De bevrijdingsacties in de voordachten tegen de vaderfiguur en alles wat onderdrukking en macht belichaamt, werden in een theateropvoering van Khadija Massoudi echter heldhaftig afgeweerd in een artistiek hoogstandje. Khadija speelde over haar vader ‘de avonturier’ –lees gastarbeider- die half Noord- Afrika en Nederland afreist om zaadjes van de vijgenboom, sinaasappelboom, olijvenboom en natuurlijk de granaatappelboom in Nederland te planten. De granaatappelboom Khadija groeit vervolgens in Amsterdam uit tot een diepgewortelde boom met bladeren hoog in de lucht. Wat zet deze voormalige Gnawa artiest en avonturier er toe om te emigreren en om uiteindelijk in de Marco Pololaan te stranden? Het antwoord kunnen we vast vinden in de volledige theater uitvoering die volgend jaar plaatsvindt.
Bundel
De winnaars van de literatuurprijs zijn Mounia Aznou voor haar gedichten en Joost Vormeer met een kort verhaal. Deze zullen gebundeld worden in een bundel samen met alle andere 18 anderen die genomineerd zijn voor de jury.
Like Amazightimes op Facebook