Door: Bart
Hassan heeft me uitgenodigd om het weekend door te brengen in zijn geboortedorp in het Anti-Atlasgebergte. Deze streek van Marokko wordt voornamelijk bewoond door de Amazigh, bij ons beter bekend als Berbers.
Toen de Arabieren in de zevende eeuw Noord-Afrika veroverden bevolkten de Berbers het gebied al. Vandaag maken de ze naar schattig tussen de 40 en 60 procent uit van de Marokkaanse bevolking. Velen leven in de meer bergachtige streken van Marokko, maar ook de bevolking van de kuststad Agadir bestaat hoofdzakelijk uit Berbers.
Berbers hebben hun eigen taal en zelfs een eigen geschrift, hoewel dat laatste door maar weinig mensen beheerst wordt. De laatste jaren is de Berbercultuur bezig aan een opmars. Terwijl uitingen ervan vroeger onderdrukt werden door het Arabische bestuur van het land, hebben de autoriteiten zich recentelijk toegefelijker opgesteld. Sinds de laatste grondwetswijziging, in mei vorig jaar, is het Tamazight, een van drie in Marokko bestaande Berbertalen, erkend als officiële taal. 
De Amazigh of Berbers hebben ook een eigen kalender, hoewel die in de praktijk slechts een folkloristische waarde heeft. Toch maken sommige verenigingen gebruik van de gewonnen vrijheid om het Amazigh nieuwjaar te vieren, zoals het geval was dit weekend in het dorpje waar ik was. Op het centrale plein van het dorp werden optredens georganiseerd, onder het toeziend oog van de gendarmerie, bezorgd dat de nieuwe culturele vrijheid tot al te veel subversiviteit zou leiden.
De volgende dag zit samen met Hassan en een Franse vriend thee te drinken in het salon van Hassan’s ouderlijke huis. Zijn nichtje Meriem is er ook bij, en regelmatig loopt ze over en weer naar de keuken met nieuws over wat de buitenlanders aan het doen zijn. Wanneer ze in de keuken haar verhaal doet heeft ze het steeds over “roemies”, het Berberse woord voor Romeinen. Sinds de tijd dat het Romeinse Rijk delen van Noord-Afrika controleerden zijn de Berbers het woord blijven gebruiken om Europeanen aan te duiden. Ook de benaming “Berbers” zou uit diezelfde tijd stammen. De Romeinen beschouwden de volkeren aan de rand van hun rijk naar verluid als barbaren, en de Arabieren namen het woord later over om de oorspronkelijke bevolking van Noord-Afrika te benoemen.