Donkere en Marokkaanse mannen en Oost-Europeanen worden eerder staande gehouden door de politie. Dit blijkt uit een onderzoek naar selectiemechanismen bij de Amsterdamse politie.
‘Voor de straatagent rechtvaardigen politie- informatie en eerdere ervaringen de selectieve aandacht voor bepaalde groepen,’ constateert de antropoloog Sinan Çankaya.
Hij deed anderhalf jaar intensief onderzoek naar waarop politieagenten in de stad selecteren als zij besluiten iemand op straat te controleren.
Diepte-interviews
Met een onderzoeksteam hield hij zestig diepte-interviews en draaide hij tweehonderd uur mee met de politie. Hij spreekt van collectieve bijziendheid. ‘Agenten hebben onbewust een beeld van hoe een crimineel eruitziet. De straatagent bestendigt de machtsorde in de Nederlandse samenleving.’
Zijn bevindingen werden gisteravond gepresenteerd tijdens een seminar over selectiemechanismen bij de politie, de afwegingen die een agent maakt om iemand te fouilleren of te bevragen. De politie gaf ook toe dat ‘bijvoorbeeld twee Poolse mannen met een krakkemikkige auto in een chique buurt’ door de politie eerder zullen worden aangesproken.
Dat de politie al dan niet bewust discrimineert, is een probleem dat al sinds de jaren tachtig op de politieke agenda staat. Sinan Çankaya wil het woord discriminatie niet in de mond nemen. ‘Het komt vooral neer op onbewuste vooroordelen. Discriminatie juridisch bewijzen is heel lastig.