Door: Habib el Kaddouri
Recentelijk lieten radicale salafisten luidruchtig van zich horen. Soms gaven die blijk van provocatie en zelfbewustheid. Dan wel gingen deze uitingen gepaard met wraak, intimidatie en bedreiging. De interne strijd onder de goegemeente salafisten en andere islamisten neemt in ieder geval in hevigheid toe. Daarbij is het conflict in Syrië niet alleen een bron van toenemende aantrekkingskracht op moslimjongeren. Ook is het een katalysator geworden van een openlijke ruzie onder de aanhangers van het salafisme over wel of geen steun aan jihadstrijd.
Ideologische strijd
Grofweg worden er drie stromingen van het salafisme onderscheiden: apolitiek, politiek en jihadistisch salafisme. Alle drie prediken ze dezelfde boodschap: een streng en puriteins leven in navolging van de profeet Mohamed met als einddoel het stichten van een islamitische staat. Echter, de aanpak verschilt. De jihadistische salafisten stellen het voeren van de jihad voorop om dat hogere doel te bereiken. Daarbij legitimeren zij hun interpretatie van het concept jihad met theologische argumenten. In hun ogen is een ware moslim een jihadstrijder.
De oorlog in Syrië is verworden tot een transnationaal conflict. Ook onder de salafisten. Naast de complexe geopolitieke belangen en de verdeeldheid binnen het verzet, valt de laatste tijd vooral de tweestrijd binnen deze groep op. Het grootste kamp wordt gevormd door twee groeperingen: Jaysh Al Islam en Al Jabha Al Islamiya, die gesteund wordt door Saoedi Arabië. Dat land moet niks hebben van Al Qaida invloeden. De Nederlandse salafistische centra volgen doorgaans de lijn van deze mainstream van het Saoedisch salafisme.
Het tweede en zeer gewelddadige kamp, dat gelieerd is aan Al Qaida bestaat uit Jabhat al-Nusra en de Islamitische Staat van Irak en Syrië (ISIS). Respectievelijk zijn Aboe Mohammed al-Joulani en Aboe Bakr al-Baghdadi de leiders van deze strijdgroepen. Veel van hun strijders –emigranten, zoals zij zichzelf noemen- komen uit het Westen. Nederlandse afgereisde jongeren maken hier deel vanuit.
Effect op Nederland
Ook al houden Nederlandse salafisten en moslimactivisten hun conflicten stil omwille van de eenheid van de islamitische gemeenschap, toch komen de openlijke ruzies onder deze groepen naar boven. Syrië is momenteel het belangrijkste strijdtoneel waar ideologische verschillen zich uitkristalliseren. Nederlandse moslims worden hierdoor beïnvloed. Daarnaast maken radicale predikers en jihadistische salafisten handig gebruik van beelden van burgerslachtoffers. Hierbij speelt de Nederlandse context ook een rol, zoals de gevangenneming en de behandeling van enkele jihadistische salafisten in Nederland, België en Marokko. Dit verstekt hun assertiviteit, ondanks de druk van de Nederlandse autoriteiten en de verbanning van sommige predikers uit een aantal moskeeën.
Nederlandse jihadisten in offensief
Eerst was daar de hartenkreet van Ibrahim Wijbenga en Yassin El Forkani over de aanhoudende intimidaties en bedreigingen aan hun adres, omdat zij zich tegen de jihad in Syrië hadden uitgesproken. Daarna volgden snoeiharde commentaren op een mededeling van Suhayb Salam, de voorzitter van de groeiende stichting Al Fitrah in Utrecht, die afstand nam van geruchten over de betrokkenheid van zijn organisatie bij ronselpraktijken voor de strijd in Syrië. Opmerkelijk hierbij is de reactie van Abdul Jabbar van de Ven op de uitspraken van Suhayb Salam.
Kort daarna zagen wij hoe de inzamelingscampagne ‘Help Syrië De Winter Door’ geïnitieerd door o.a. Mohammed Cheppih als hulpactie aan het regime van Assad door Syriëgangers en hun Nederlandse aanhang werd gekwalificeerd. Tot slot lieten videobeelden zien hoe aanhangers van de radicale salafistische stroming tijdens een demonstratie in Den Haag hun trouw hebben gezworen aan Aboe Bakr al-Baghdadi, de leider van ISIS. Eén beeld wilde men uitdragen: wij, de jihadisten, zijn de ware verdedigers van de islam.
Met dit soort acties, gesteund door een aantal propagandasites waaronder www.dewarereligie.nl, ahlussunnahpublicaties.wordpress.com en de publicatie van het pamflet de Banier – geschreven door Nederlandse Syriëstrijders, kan gesteld worden dat Nederland – na de Hofstadgroep- opnieuw kennis maakt met een generatie moslimjongeren die trots is op haar jihadistische overtuiging. Abdul Jabbar van de Ven, met zijn nieuwe connecties in Engeland, zorgt ervoor dat de Nederlandse jihadisten worden voorzien van inspiratie.
De coming out van de nieuwe jihaditische voorhoede is daarmee een vehikel an sich voor gewelddadige radicalisering en rekrutering van nieuwe aanwas onder moslimjongeren voor de (rechtvaardiging van de) jihad in Syrië en in andere conflictlanden. Het is zaak dat moslims, die terecht begaan zijn met het lot van de Syrische burgerbevolking, zich verdiepen in de razendsnelle ontwikkelingen in dat land. Tot slot dienen religieuze leiders alert te reageren op jihadistische invloeden. Voorop staat het counteren van predikers, die geweld op een subtiele manier verheerlijken en (financiële) steun trachten te verwerven.
Habib el Kaddouri is coördinator van het Samenwerkingsverband van Marokkaanse Nederlanders (SMN)