Vrouwenorganisatie: ‘het ontbreekt regering aan moed in rechtspositie migratenvrouw’
Terwijl half Nederland voor de buis zit en oranje het verlies van aartsrivaal Duitsland ondergaat en de doelpunten incasseert is Ikram Chiddi, voorzitter van MVVN, druk bezig de laatste hand te leggen aan de viering van het lustrum van de Marokkaanse Vrouwen Vereniging Nederland. De MVVN viert a.s. vrijdag namelijk zijn 30ste verjaardag, iedereen moet uitgenodigd worden en persoonlijke uitnodigen zijn erg geliefd. Een interview met Ikram Chiddi, al 3 jaar voorzitter van de MVVN, over de rechtspositie van de Marokkaans Nederlandse vrouw.
30 jaar MVVN, dat is een hele tijd. Hoe voelt het eigenlijk? Wat gaat er door je heen?
Dat is niet een kwestie van gevoel, maar wat je wel voelt is een lichte vorm van trots. Dat we de oudste vrouwen zelforganisatie zijn. Er gaat een gevoel van waardering uit naar alle voormalige bestuursleden die op een progressieve, seculiere en autonome wijze vorm hebben gegeven aan hun strijd voor gelijkheid. Ieder vrouw op haar eigen persoonlijke manier, maar ze hebben het gedaan. Ik heb daar respect voor, verantwoordelijkheid dragen is niet gemakkelijk. Vanuit verschillende hoeken word je bekritiseerd. Wat geen ramp is, want het draagt bij aan een broodnodige constructieve discussie over de vrouwen positie.
Wat heeft MVVN bereikt de afgelopen 30 jaar?
De verzilvering laten we over aan organisaties die opereren aan organisatie die gaan over emancipatie en integratie van de Marokkaanse vrouw. Maar als het gaat om de agendering van dezelfde thema’s heeft de MVVN een cruciale rol in de agendering in geopolitiek. Uiteraard is dat niet altijd gelukt. Een voorbeeld is de kwestie van achter gelaten vrouwen die achtergelaten worden in Marokko, tot begin 2000 stond dat niet op de politieke agenda, en al helemaal niet van zelforganisaties. Maar als je terugkijkt naar de persberichten en verslagen van de MVVN merk je dat de lobby al in de jaren 80 is begonnen. Dat er nu verschillende organisaties zijn die zich bezighouden met de rechtspositie van de migrantenvrouwen en deze issue op de agenda hebben kunnen we alleen maar toejuichen. Dit zien wij als 1 van onze grootste winsten.
Afgelopen jaren waren wel moeilijk voor ons. Of je speelt opportunistisch rechts in de kaart of de geleverde woorden van de agenda van politieke islam die doorgedrongen is tot het publieke debat.
Is vrouwenbelangenbehartiging anno 2012 eigenlijk nog wel nodig?
Belangenbehartiging voor Marokkaanse of migrantenvrouwen is, als je het hebt over etniciteit en wat de overheid daarmee wil, een interessante discussiepunt. De MVVN vindt dat gender en etniciteit niet losgekoppeld kunnen worden als het gaat om de rechtpositie van de migrantenvrouwen in de Nederlandse samenleving. Dat betekent dat de MVVN zich nooit gepositioneerd heeft als belangenbehartiger van die vrouwen, wij ZIJN die vrouwen namelijk zelf.
Geloven Marokkaanse Nederlandse vrouwen eigenlijk zelf wel in gelijkwaardigheid? Of kiezen ze toch voor zekerheid als puntje bij paaltje komt? Maakt dat ze misschien niet anders dan alle andere vrouwen?
Er zijn er vrouwen die voor zekerheid kiezen, dat is een individuele keuze. De formele omstandigheden moeten wel capabel zijn en een juridische grondslag hebben. Dat Marokkaanse vrouwen in traditionele gezinspatronen vallen, dat kan en is geen probleem als dat maar een bewuste keuze is onder correcte juridische omstandigheden. Wij zijn er niet om mentaliteitskwesties aan te snijden wel voor een correct juridisch kader.
Soms lijkt het er op dat de samenleving in Marokko progressiever/moderner is en zich meer ontwikkeld heeft dan de Marokkaans Nederlandse gemeenschap die er conservatieve ideeën op nahouden . Klopt dat of is dat een mythe?
Dat is in de klassieke zin een antropologische misser. Als men het heeft over Marokko spreekt men over het verstedelijkte Marokko, de grote steden dus. Als men het heeft over Marokkanen in Nederland dan gaat het over achtergestelde vrouwen. Moeders en vrouwen uit het Rif gebied. Als je daar een vergelijking tussen wil maken, dan moet je ook naar andere aspecten kijken.
Zoals?
De achtergrond en de migratiegeschiedenis van de Marokkaanse vrouwen in Nederland. Een bestuurslid van MVVN, Fatima Balah, werkt aan een actueel wetenschappelijk onderzoek met vrouwen in dezelfde leeftijdscategorie in Marokko en in Nederland. Zij brengt de situatie van vrouwen in verschillende regio’s in beeld. In Nederland doet ze precies hetzelfde. Ze doet een leeftijdsonderzoek dwars door verschillende leeftijdsgroepen en sociale klassen. Wij wachten haar onderzoeksresultaten met spanning af.
Hoe voert MVVN het debat als de eigen agenda haaks staat op religieuze normen van de achterban? Denk daarbij aan erfrecht in de islam waarbij mannelijke erfgenamen recht hebben op het dubbele van waar de vrouwen recht op hebben?
De MVVN spreekt zelden van een achterban, wel over leden. Daarnaast krijgen we via ons spreekuur heel veel verhalen van verontwaardiging met name van de 2de generatie, waarbij de ouder is overleden en over erfrecht. Wat we hierbij zien is dat een deel van ons zich maatschappelijk verschuilt achter conservatieve religieuze gedachtegoed, maar in de praktijk als het gaat om individuele casussen dat iedereen erg verontwaardigd is. Deze houding komt vooral door verrechtsing van het politieke debat over moslims in Nederland. Wat betreft de overkant, Marokko, hier heerst een zeer discriminerende moraal in het Marokkaans familierecht en heeft invloed op het gedachtegoed van individuele Marokkaanse vrouwen.
Weet je wie Sheikh al Haddad is?
Ja, natuurlijk! Wij hebben het debat rond deze figuur nauwlettend gevolgd. Deze Sheik is een orthodox geestelijke. Woonachtig in Engeland. Een lobbyist voor Sharia rechtspraak in Europa.
Hij is lid van een Londense islamitische raad. Hij adviseerde Nederland recent ook een soortgelijke raad te installeren om uitspraken te doen binnen familiewetgeving. Wat vind je ervan? hebben jullie al een samenwerking voor ogen?
Samenwerking? de legitimiteit van deze raad op Europees grondgebied is te danken aan de angst van de Europese machthebbers. De Nederlandse regering is nooit formeel opgekomen of solidair geweest met de strijd van haar moslim burgers cq Marokkaanse vrouwen als het gaat om drift en strijd voor gelijke berechting in landen van herkomst, in dit geval Marokko. Met medeweten van de Nederlandse overheid worden vrouwenrechten geschonden omdat de familiewetgeving aldaar is gebaseerd is en overloopt van rechtongelijkheid tussen man en vouw. Het is namelijk gemakzucht om een controleerbaar instituut, zoals deze Londense raad, in Nederland te introduceren. Het vergt geopolitieke moed, internationale solidariteit en grensoverschrijdende moraal om de bescherming van vrouwenrechten te realiseren. De strijd van vrijzinnigen en seculiere progressieve vrouwen met een islamitische achtergrond wordt hiermee volledig buitenspel gezet om maar een voetbalterm te gebruiken.
De PvdA stelde recent voor om mannen die zich schuldig maken aan achterlating van, doorgaands, vrouwen in het land van herkomst op te sluiten. Wat vind de Mvvn van het idee? Is dit een oplossing?
Dit is de wereld op zijn kop. Dit voorstel is al eerder in 2004 door Hirsi Ali en gezagvoerder, mevrouw Verdonk gedaan. Deze eventuele wetgeving resulteert in dat achtergelaten gezinnen in Marokko blijven en de mannen die hier schuldig aan zijn strafrechtelijk worden vervolgd. Wat dit te maken heeft met vrouwenrechten en keuzes van het realiseren van verblijf van migranten vrouwen, dat mag de PvdA wel even toelichten.
Heeft dit geen afschrikwekkende werking dan?
Met stoere strafrechtelijke maatregelen kun je natuurlijk veel organiseren in de samenleving.
In dit geval zou deze afschrikkende werking richting de Marokkaanse staat gericht moeten zijn door haar op matje te roepen over schendingen van vrouwen en kinderrechten. En Nederland moet nadenken over Burgerschap van haar Marokkaanse Nederlandse burgers. Wanneer houdt het op Nederlander te zijn? Worden Marokkaanse Nederlanders ook in Marokko beschermd op grond van hun Nederlandse nationaliteit?
Het is Khadija Arib, een medeoprichter van MVVN, die het voorstel deed. Is het niet vreemd dat juist een medeoprichter van de MVVN met een idee komt waar de MVVN het totaal niet mee eens is?
De PvdA is een politieke partij. De MVVN een onafhankelijk zelforganisatie. De PvdA in de belichaming van haar woordvoerder emancipatie neemt wederom niet de verantwoordelijkheid om een bijdrage te leveren aan de versterking van de rechtspositie van vrouwen met een islamitische achtergrond met een Marokkaanse Nederlandse nationaliteit. Dat is namelijk de meetlat voor het huidige en beloofde democratische discour van koning Mohammed 6.
Er is veel politieke onrust in Marokko, dit resulteerde in 2011 in een nieuwe grondwet die gelijkwaardigheid van gender zou garanderen. Merken jullie hier al iets van?
De resultaten van de onrusten in Marokko hebben geresulteerd in massale arrestaties en zware veroordelingen van jonge strijdbare en ambitieuze jonge mannen en vrouwen. Overigens is de strijd voor een democratisch Marokko nog in volle gang. Wat deze ontwikkelingen en bewegingen bereiken, kunnen we pas na een aantal jaren concluderen.
12 september hebben we verkiezingen, hoe kijk je daar tegenaan?
Stem!
Welk agendapunt wil je aan verkiezingencommissies van politieke partijen mailen om deze te agenderen?
Meer betere investeringen in Op het gebied van Arbeidsmarkt, zorg, onderwijs en vrouwenemancipatie. En laat de Nederlandse politiek ophouden met symboolpolitiek, met name als het gaat om zaken als de dubbele nationaliteit.
Door
Yuba Zalen